Rubini: Τι σήμερα τι αύριο τι τώρα…

Από το ιστολόγιο «Sofokleous 10»

Είναι καιρός να αναγνωρίσουμε ότι η Ελλάδα δεν αντιμετωπίζει απλά μια κρίση ρευστότητας. Αντιμετωπίζει κρίση φερεγγυότητας. Οι οίκοι πιστοληπτικής αξιολόγησης υποβάθμισαν τα ελληνικά κρατικά ομόλογα στην κατηγορία των ‘σκουπιδιών’, ενώ τα σπρεντ χτύπησαν την περασμένη βδομάδα νέα υψηλά. Το πακέτο διάσωσης ύψους 110 δις ευρώ της Ε.Ε. και του ΔΝΤ μόνο καθυστερεί την αναπόφευκτη στάση πληρωμών και, το χειρότερο, διακινδυνεύει να την κάνει ανεξέλεγκτη. Απαιτείται τώρα μια εύτακτη αναδιάρθρωση του ελληνικού δημοσίου χρέους.

Τα μέτρα λιτότητας που αναγκάστηκε να προωθήσει η Ελλάδα προκειμένου να της χορηγηθούν τα ευρωπαϊκά κεφάλαια διάσωσης απαιτούν μια δρακόντεια δημοσιονομική προσαρμογή της τάξης του 10% του ΑΕΠ. Όμως η πολιτική αυτή θα παρατείνει την ύφεση και θα την αφήσει τη χώρα, το 2016, με ένα δημόσιο χρέος που θα φτάνει στο 148% του ΑΕΠ. Με τέτοια επίπεδα χρέους, ακόμα και μια μικρή οικονομική αντιξοότητα θα αρκεί για να την οδηγήσει σε νέα κρίση χρέους. Και τότε μπορεί να απαιτηθούν νέα δρακόντεια μέτρα λιτότητας – όπως συμφώνησαν το Σαββατοκύριακο οι G20  για τη σταθεροποίηση της αναλογίας του χρέους προς το ΑΕΠ των προηγμένων οικονομιών ως το 2016. Αλλά για την Ελλάδα αυτή η σταθεροποίηση θα αφορά επίπεδα δημόσιου χρέους που δεν θα είναι πια βιώσιμα.

Ας συγκρίνουμε την Ελλάδα του σήμερα με την Αργεντινή του 1988-2001, μια κρίση που είχε κλιμακωθεί σε άτακτη στάση πληρωμών. Κατά την έναρξη της κρίσης το δημόσιο έλλειμμα της Αργεντινής ήταν μόνο 3% του ΑΕΠ. Της Ελλάδας είναι 13.6%. Το δημόσιο χρέος της Αργεντινής ήταν 50% του ΑΕΠ. Της Ελλάδας είναι σήμερα 115% και αυξάνει. Το εμπορικό έλλειμμα της Αργεντινής ήταν 2% του ΑΕΠ. Της Ελλάδας σήμερα είναι 10%. Αν η Αργεντινή ήταν αφερέγγυα, η Ελλάδα είναι αφερέγγυα στο τετράγωνο ή στον κύβο.

Εκείνοι που υποστηρίζουν ότι η Ελλάδα μπορεί να αποφύγει την αναδιάρθρωση του χρέους της υποδεικνύουν τα παραδείγματα του Βελγίου, της Ιρλανδίας και της Σουηδίας που είχαν προχωρήσει σε μεγάλες δημοσιονομικές περικοπές κατά τη δεκαετία του 1990. Πρόκειται όμως για παραδείγματα που δεν είναι συγκρίσιμα με την ελληνική περίπτωση, επειδή αυτές οι περικοπές είχαν συντελεστεί σταδιακά και μέσα σε πολύ μεγαλύτερα χρονικά διαστήματα, σε οικονομική συγκυρία ανάπτυξης, σε περιβάλλον πτωτικών επιτοκίων, συν ότι συνοδεύτηκαν από μια νομισματική υποτίμηση, η οποία βοήθησε στην άμεση εκτόξευση της ανάπτυξης.

Άλλοι πάλι απορρίπτουν το ενδεχόμενο της αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους επειδή πιστεύουν ότι συνεπάγεται δυσβάστακτες ζημιές για τα ευρωπαϊκά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα που κατέχουν μεγάλο όγκο ελληνικών κρατικών ομολόγων. Η προληπτική αναδιάρθρωση, ωστόσο, θα περιορίσει αυτές τις ζημιές, ενώ η αναβολή της θα τις κάνει την πραγματικότητα μεγαλύτερες. Όπως φάνηκε με τις κρίσεις της Αργεντινής και της Ρωσίας του 1998, η στήριξη του ΔΝΤ από μόνη της δεν εγγυάται την αποτροπή της στάσης πληρωμών. Στην πραγματικότητα,  όταν η χώρα είναι αφερέγγυα, η στήριξη του ΔΝΤ μπορεί να προκαλέσει πολύ μεγαλύτερες ζημιές και στη χρεώστρια χώρα και στους πιστωτές της.  Όταν χρησιμοποιείται διεθνής οικονομική βοήθεια για τη διασφάλιση της φερεγγυότητας μιας χώρας, επωφελούνται μόνο οι τυχεροί πιστωτές που κατέχουν ομόλογα τα οποία πλησιάζουν στη λήξη τους γιατί η οικονομική στήριξη τους επιτρέπει να πάρουν τα λεφτά τους στο ακέραιο. Και όταν έρχεται η τελική στάση πληρωμών, οι εναπομείναντες πιστωτές υφίστανται πολύ μεγαλύτερες ζημιές γιατί εκείνοι είναι που θα πάρουν μόνο ό,τι τελικά απομείνει. Με δυο λόγια, μια εύτακτη αναδιάρθρωση του χρέους – όπως έγινε στο Πακιστάν  και στην Ουκρανία το 1999 και στην Ουρουγουάη το 2002 – είναι καλύτερες και για την πλειοψηφία των ιδιωτών πιστωτών, και για την χρεώστρια χώρα και για τους πολυμερείς οργανισμούς, από την μια άτακτη πτώχευση του τύπου της Αργεντινής.

Το Πακιστάν, η Ουκρανία και η Ουρουγουάη αναδιάρθρωσαν το χρέος τους παρατείνοντας με νέες συμφωνίες την περίοδο αποπληρωμής του και εισάγοντας νέα χαριστικά επιτόκια που ήταν  βιώσιμα και σε επίπεδα κάτω των επιτοκίων της αγοράς. Το σημαντικό εδώ είναι πως η ονομαστική αξία των ομολόγων δεν μειώθηκε, όπως κατά κανόνα συμβαίνει σε μια άτακτη στάση πληρωμών. Η αλήθεια είναι βέβαια ότι οι πιστωτές που δέχτηκαν να παράσχουν νέους χαριστικούς όρους σε αυτές τις χώρες, υπέστησαν κάποιες ζημιές. Όμως οι ζημιές τους ήταν πολύ μικρότερες των ζημιών που θα υφίσταντο σε περίπτωση ευθείας στάσης πληρωμών. Κι από τη στιγμή που η αγοραία αξία των ομολόγων τους είχε ήδη μειωθεί σημαντικά, δεν υπέστησαν περαιτέρω ζημιές σε σχέση με την αξία τους στην αγορά. Κι αυτός είναι ένας λόγος για τον οποίο η πολύ μεγάλη πλειοψηφία των πιστωτών – άνω του 90% – προσυπογράφουν την  εύτακτη αναδιάρθρωση του χρέους.

Στην περίπτωση της Ελλάδας, η αναδιάρθρωση θα είναι ακόμα πιο εύκολη. Τα κρατικά ομόλογα των ως  άνω τριών αναδυόμενων οικονομιών είχαν εκδοθεί από ξένες αρχές – συγκεκριμένα του Λονδίνου και της Νέας Υόρκης – πράγμα που σημαίνει ότι η διαφορά παραπέμπονταν σε ξένα δικαστήρια για τα οποία  υπήρχε κίνδυνος να αποφανθούν υπέρ των πιστωτών, σε περίπτωση που οι τελευταίοι δεν αποδέχονταν την πρόταση αναδιάρθρωσης και κρατούσαν τα ομόλογά τους διεκδικώντας το σύνολο των χρημάτων τους. Στην περίπτωση του ελληνικού χρέους όμως, το 95% των ελληνικών ομολόγων έχει εκδοθεί από τις ίδιες τις ελληνικές αρχές και τα εθνικά δικαστήρια τείνουν να προστατεύουν την εθνική ακεραιότητα μιας χώρας.

Άλλο ένα πλεονέκτημα σε ό,τι αφορά την Ελλάδα είναι ότι οι περισσότερες τράπεζες που κατέχουν μεγάλο όγκο ελληνικών ομολόγων τα έχουν στο χαρτοφυλάκιο ‘διακράτησης μέχρι της λήξη τους’ και όχι στο χαρτοφυλάκιο των ‘διαθεσίμων προς πώληση’. Όσο λοιπόν δεν μειώνεται η ονομαστική αξία τους μπορούν να παριστάνουν – όπως κάνουν τώρα – ότι αποτιμώνται ακόμη στο σύνολο της ονομαστικής αξίας τους, κι ας είναι ήδη η σημερινή τους αγοραία αξία πολύ χαμηλότερη.

Το πικρό χάπι της αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους μπορεί να απαλυνθεί με τα κατάλληλα γλυκαντικά, όπως είναι η πιστωτική στήριξη της ΕΕ και του ΔΝΤ. Σαφώς και θα ήταν καλύτερα να χρησιμοποιηθεί ένα μικρό μέρος της διεθνούς οικονομικής βοήθειας προκειμένου να δελεάσει τους πιστωτές να αποδεχτούν μια προληπτική αναδιάρθρωση αντί να δαπανηθούν 110 δις δολάρια στην προσπάθεια αποτροπής μιας αναδιάρθρωσης η οποία θα γίνει αναπόφευκτη αργότερα. Αυτοί οι δημόσιοι πόροι θα ήταν προτιμότερο να χρησιμοποιηθούν για την προστασία άλλων οικονομιών της Ευρωζώνης που δοκιμάζονται σήμερα – για  παράδειγμα της Ισπανίας – που είναι πολύ πιθανό ότι τα ομόλογά της θα βρεθούν σύντομα υπό νέα πίεση. Με δυο λόγια, η εύτακτη αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους μπορεί να επιτευχθεί και είναι επιθυμητή και για τη χρεώστρια χώρα και για τους πιστωτές. Αν η Ευρώπη θέλει να αποφύγει την εμβάθυνση της κρίσης, είναι και αναπόφευκτη.

Δημοσιεύτηκε από τον kavvathas

Δημοσιογράφος, εκδότης,παρατηρητής γεγονότων, (πρώην)οδηγός αγώνων. Πάντα χειριστής ανεποπτέρων, αεροπλάνων και ελικοπτέρων -Journalist, publisher, (ex)racing & rally driver. Pilot (glider, plane + helicopter) Η δραστηριότητα του Κώστα Καββαθά στο χώρο της έντυπης δημοσιογραφίας ξεκίνησε το 1959 από το περιοδικό «Ταχύτης», που είχε ως αντικείμενό του τους αγώνες αυτοκινήτου. Eκδόθηκε για λίγο καιρό από την «Ecurie Eρμής», έναν από τους παλαιότερους συλλόγους φίλων της Αυτοκίνησης που ιδρύθηκαν στην Ελλάδα. Το 1963 ξεκίνησε η συνεργασία του με την εφημερίδα «Μεσημβρινή», στην οποία κράτησε τη στήλη του αυτοκινήτου για τρία περίπου χρόνια. Το 1966 δούλεψε στο εβδομαδιαίο περιοδικό επικαιρότητας «Άλφα», το πρώτο στα εγχώρια χρονικά του Τύπου που, στην ύλη του, είχε σελίδες αφιερωμένες στο αυτοκίνητο. Λίγο αργότερα χρονολογείται η πρώτη προσπάθεια να εκδόσει δικό του περιοδικό, με τον Γιάννη Μπαρδόπουλο, το «Τροχοί+Δρόμοι», η οποία όμως διακόπηκε λίγο πριν το τυπογραφείο!Από την πρώτη απόπειρα σώζονται λίγες φωτογραφίες, τις οποίες θα μπορέσετε να δείτε όταν το Ιστολόγιο γίνει, επιτέλους, portal. Μετά από σύντομο πέρασμα από το «Νέο Αυτοκίνητο» των αδελφών Αντώνη και Μιχάλη Γρατσία, εντάχθηκε στο επιτελείο του περιοδικού «Αuto Eξπρές» του Σπύρου Γαλαίου, που κυκλοφόρησε για πρώτη φορά το καλοκαίρι του 1967. Σύντομα ανέλαβε τη θέση του αρχισυντάκτη, διαδεχόμενος τον Κυριάκο Κορόβηλα. Τον Οκτώβριο του 1970 ίδρυσε, με τη σύζυγό του Σοφία, το περιοδικό «4ΤΡΟΧΟΙ» και, όπως ήταν λογικό, έριξε εκεί το βάρος της αρθρογραφίας του. Παρ' όλα αυτά βρήκε χρόνο να γράφει στο εβδομαδιαίο περιοδικό «Επίκαιρα», που όλοι οι παλιοί γνωρίζουν και που θεωρείται –ακόμη και σήμερα που εκδόθηκε ένα με τον ίδιο τίτλο- ως το καλύτερο του είδους που εκδόθηκε ποτέ στην Ελλάδα. Τα άρθρα του Κ.Κ. στα "Ε" θα συμπεριληφούν σύντομα και σε αυτό το ιστολόγιο. Άρθρα του δημοσιεύτηκαν επίσης στην εφημερίδα «Το Βήμα» από το 1991 ως το 1998, καθώς και για ένα ...μικρό διάστημα(!) στην «Καθημερινή», μία άλλη ιστορία, που επίσης θα μπορέσετε να απολαύσετε εδώ σαν μία σπαρταριστή (στηγελοιότητά της) "κωμωδία". Σήμερα, εκτός από τα περιοδικά των «Τεχνικών Εκδόσεων», ο Κώστας Καββαθάς αρθρογραφεί στην εφημερίδα «Πρώτο Θέμα», από το πρώτο της φύλλο. Στο ενεργητικό του συμπεριλαμβάνονται -μέχρι στιγμής- δύο βιβλία: «Porsche, ο άνθρωπος και τα αυτοκίνητα» του Richard von Frankenberg, που μετέφρασε στα ελληνικά το 1972 μαζί με δύο ακόμη συναδέλφους του και «Το βιβλίο του Πραγματικού Οδηγού». Τα κείμενά του, έντονα συναισθηματικά, περιέχουν σχεδόν τα πάντα: περιγραφές από διεθνείς κι ελληνικούς αγώνες, ιστορίες από τα παλιά χρόνια του αυτοκινήτου, συνεντεύξεις από σημαντικά στελέχη αυτοκινητοβιομηχανιών και συμπεράσματα από τις εξαντλητικές δοκιμές των εκάστοτε νέων μοντέλων, κοινωνική κριτική και σχόλια για τα καλώς ή τα κακώς κείμενα της χώρας και των ανθρώπων της. Στα πρώτα χρόνια των «4Τροχών» έγραφε και τεχνικά άρθρα, καθώς και "συμβουλές" για την ασφαλή και ασφαλή και γρήγορη οδήγηση. Με το πέρασμα των δεκαετιών όμως αφ' ενός το ενδιαφέρον μετατοπίστηκε από την τεχνολογία στα ζαντολάστιχα και αφ΄ετέρου άλλοι, ικανότεροι ανέλαβαν (μικρός Νίνης, Έλλη Κοκκίνου, γελοτοποιός του αυτοκράτορα κλπ) και ο Κ.Κ. αποφάσισε πως, αρκετά με τα "τεχνικά άρθρα" που, άλλοστε, δεν γίνονται καταληπτά από τον "ανθό" της ελληνικής νεολαίας -έτσι όπως τον κατάντησαν οι ανεπάγγελτοι "πολιτικοί". Το 2009 ο Κώστας Καββαθάς συμπλήρωσε 50 χρόνια δημοσιογραφικήςςς και 40 εκδοτικής ζωής αν και η τελευταία δεν είναι ακριβώς όπως την οραματιζόταν για λόγους που αναφέρονται σε άλλες σελίδες του ιστολογίου…

8 σκέψεις σχετικά με το “Rubini: Τι σήμερα τι αύριο τι τώρα…

  1. Μόνο και μόνο το γεγονός, ότι το ενδέχομενο αναδιάρθρωσης του χρέους ακούγεται απο παντού, μου προκαλεί πολλές ενστάσεις για την αλήθεια του ισχυρισμού. Γνώμη μου είναι ότι οδηγούμαστε σταδιακά σ’ ένα μοντέλο Ηνωμένων Πολιτειών της Ευρώπης, με κυριαρχο φυσικά τον ρόλο της Γερμανίας. Οπώς καθαρά πολιτική ήταν η απόφαση για την είσοδο της Ελλάδας στην ευρωζώνη, ετσί καθαρά πολιτική θα είναι και μια πιθανή απόφαση για απομάκρυνσή της. Δεν βλέπω τον λόγω για να συμβεί κάτι τέτοιο.

    Ωστόσο πέρα απο τις διάφορες θεωρίες για οργανωμένο σχέδιο «εξαφάνισης» της χώρας απο τον χάρτη, πρέπει να παραδεχτούμε το πρoφανές: μια χώρα που δαπανά για δεκαετίες το 70% των εσόδων της σε ανελαστικές δαπάνες δεν έχει πολλές προοπτικές.

    ΥΓ1: δεν χρειάζεται να καεί το μπουρδέλο η βουλή, απλά να αντικατασταθεί το «περιεχόμενο» με νέο υλικό. Τα σπαθιά και τα τσεκούρια δεν μου μοιάζουν βιώσιμη λύση.. χιούμορ, ειρωνία και ψυχραιμία μέχρι νεωτέρας..

    ΥΓ: ελπίζω να δω κάποια στιγμή σ’αυτή την χώρα κάποιον Καββαθά υπουργό μεταφορών. Έστω υφυπουργό..

    Μου αρέσει!

  2. Ούτε Καββαθά σε Κυβέρνηση θέλουμε.
    Θα γεμίσει ο τόπος ΜΚΟ «για την σπασμένη ζάντα», «για την ορφανή κακκούβα», «για τον πιτσιρικά που δεν προγραμματίζει σε C++», και οργανώσεις όπως «Αιωροπτεριστές Χωρίς Σύνορα» με αίτημα «κρεμάστε τους λαμογιο-κατοίκους των παρ-αεροδρόμιων περιοχών»!

    Μου αρέσει!

  3. Αυτό που δεν τονίζεται στο άρθρο είναι το αδιανόητο της ενεχυρίασης των περιουσιακών στοιχείων ενός κράτους, ώστε να αποπληρωθούν οι τοκογλύφοι. Και μόνο γι’ αυτό το λόγο είναι αναγκαία η αναδιάρθρωση του χρέους ή και η πλήρης στάση εξωτερικών πληρωμών.

    Φανταστείτε ένα καταχρεωμένο μαγαζί που «δεν πάει καλά», με τα καθαρά κέρδη χρονίως λιγότερα των τόκων των δανείων και ενώ όλες οι τράπεζες του αρνούνται νέα πίστωση, έρχεται ένας τοκογλύφος και προτείνει εκ νέου χρηματοδότηση αλλά με ενέχυρο το σπίτι και την… οικογένεια του ιδιοκτήτη. (Η τελευταία αποτελεί τη νέα γενιά, το μέλλον).
    Αν προτιμηθεί αυτή τη λύση έχει να ελπίζει στα εξής:
    1. Στη φιλανθρωπία του τοκογλύφου, πράγμα αμφίβολο.
    2. Να κερδίσει στο τζόκερ.
    3. Η ζημιογόνος έως τώρα επιχείρηση, που θα επιβαρυνθεί με ακόμη υψηλότερους τόκους, να αρχίσει εκ θαύματος να αυξάνει τα κέρδη της και να επεκτείνεται, ενώ περικόπτεται το προσωπικό, οι αμοιβές και η δυνατότητα προμήθειας πρώτων υλών λόγω έλλειψης ρευστότητας. (το Νο 2 φαντάζει πιθανότερο!)

    Μη ξεχνάμε ότι τα παλιά χρέη προς τις τράπεζες εξακολουθούν να υφίστανται και το νέο δάνειο του τοκογλύφου πάει για την εξυπηρέτησή τους. Ταυτόχρονα, στο σπίτι ξεσπά γκρίνια λόγω της… πείνας, η κόρη βγαίνει στο κλαρί, η γυναίκα εγκαταλείπει το σπίτι και ο γιός φεύγει για άλλες… πολιτείες.

    Είναι φανερό ότι ο μόνος κερδισμένος είναι ο τοκογλύφος αλλά κυρίως οι τράπεζες που θα πάρουν τα λεφτά τους μέσω του τοκογλύφου. Τελικά γίνεται γνωστό από τη γειτόνισσα, που όλα τα ξέρει, ότι ο τελευταίος (ΔΝΤ) είναι… υπάλληλος των τραπεζιτών…

    Δεν είναι συνετότερο για τον ήρωα να αναδιαρθρώσει τα χρέη του, γεγονός που θα του δώσει τη δυνατότητα να κρατήσει το σπίτι του, να πάρει ανάσα ώστε να ισοσκελίσει τον προϋπολογισμό του και να έχει την ευκαιρία να σώσει το μαγαζί του ή/και να αλλάξει αντικείμενο με κάτι πιο αποδοτικό;

    Δεν μπορώ να κατανοήσω γιατί πρέπει η κοινή λογική να είναι υπό διωγμόν και τη θέση της να καταλαμβάνουν πολύπλοκες και κυρίως επικίνδυνες θεωρίες και πειραματισμοί άσχετων και πιθανώς δόλιων «αρμοδίων» τύπου: «Η Ελλάς δεν υπάρχει περίπτωση να αναδιαρθρώσει το χρέος της» (Οι τοκογλύφοι κολλητοί μου θα πάρουν όλα τα πέτσινα λεφτά τους μαζί με τους τόκους).

    Μου αρέσει!

    1. Έχεις δίκιο, με την παραδοχή όμως ότι όλα αυτά θα τα φέρει εις πέρας μια εμπνευσμένη και ακέραιη ηγεσία.. Άνθρωποι της πιάτσας και όχι πολιτικοί του «σωλήνα» και των μμε.

      Μου αρέσει!

  4. κανενας τοκογλυφος δεν δανειζει με 3 και 4% … και γιατι να μην πληρωσουμε..? ειναι και θεμα ηθικης και αξιοπρεπειας… δεν νοηται κρατος να δανειζεται λεφτα και να μην τα επιστρεφει… αλλιως ειμαστε ξεγραμενοι απο τον χαρτη… γιατι δεν ειμαστε καμια υπερδυναμη τυπου ρωσια….ειναι απαραδεκτο να συζηταμε και μονο το ενδεχομενο να μην ξεπληρωσουμε τα δανεια μας… η μονη περιπτωση για να πληρωθουν τα δανεια θα ηταν η μη υπαρξη της ελλαδας σαν κρατος… αλλιως αν οχι τωρα καποια στιγμη στο μελλον ολοι θα παρουν τα λεφτα τους.. και αυτο ειναι το ηθικο…….. το χρημα ειναι κινητηριος δυναμη της κοινωνιας εδω και 3000 χρονια δεν γινεται εμεις να φτιαξουμε αλλους κανονες ….πηραμε θα δωσουμε… το ποιοι θα δωσουν ειναι θεμα της πολιτικης ηγεσιας… το αν ειναι δεδομενο…

    Μου αρέσει!

    1. Δεν παίζει το να τα πληρώσουν οι εταιρίες που έβαζαν τους Μαντέληδες να υπογράφουν το ένα για άλλο ένα;
      Δεν παίζει να ψάχναμε διεθνο-δικαστικά, επίσης, και κάποιες απο τις δανείστριες για την συνεργασία τους στο παραπάνω;

      Παιδιά, εσείς όλοι, που σκέφτεστε τόσο ενημερωμένα, ψηφίζετε κιόλας; Καήκαμε!!!

      Μου αρέσει!

Σχολιάστε

Ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για την εξάλειψη των ανεπιθύμητων σχολίων. Μάθετε πως επεξεργάζονται τα δεδομένα των σχολίων σας.